Afet bölgesinde yer altı şebekesi hasarlı, yer altı suyu ise güvenilir

KAHRAMANMARAŞ merkezli depremlerin ardından Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Su Kaynakları Yönetimi ve Su Kaynaklı Doğal Afetlerin Kontrolü Araştırma ve Uygulama Merkezi (SUMER) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Celalettin Şimşek, dağıtım sisteminde ciddi hasarlar tespit edildiğini belirtti. DEÜ SUMER Müdürü Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu ise yaz aylarında ciddi kuraklık yaşanabileceğini dile getirdi. DEÜ Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Görkem Akıncı da "En güvenebilecek kaynakların yer altı suları ve yüzeylenmiş kaynak suları olduğunu gördük" dedi. Türkiye, Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki depremlerle sarsıldı. Alt ve üstyapıya zarar veren depremlerin ardından DEÜ SUMER Müdürü Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu, DEÜ SUMER Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Celalettin Şimşek, DEÜ Bilim ve Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Görkem Akıncı, DEÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Prof. Dr. Azize Ayol ile DEÜ Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Mikrobiyolog Doç. Dr. Kerem Canlı, bölgede incelemelerde bulundu. 'DAĞITIM SİSTEMİNDE ÇOK CİDDİ HASARLAR TESPİT ETTİK' Sahada yer altı suyuyla ilgili çok ciddi bir sıkıntının olmadığını gözlemlediklerini belirten Prof. Dr. Celalettin Şimşek, "TÜBİTAK projesi kapsamında sahada, içme suyu kaynaklarını inceledik. Kaynakların oluştuğu noktadan itibaren arıtma tesisleri ve musluğa gelene kadar olan sistemleri inceledik. Başta Hatay İslahiye ve Nurdağı olmak üzere bölgede özellikle dağıtım sisteminde çok ciddi hasarlar tespit ettik. Karstik sistemlerin üzerinde bulunan alüvyonel ve terra rosa türü toprakların sarsıntısından dolayı suya toprağın karışmasıyla bir bulanıklık meydana gelmiş. Büyük tür bulanıklığı kaynaklarının çoğunda bunu gördük. Debisi yüksek olan kaynaklarda bulanıklık tamamen kaybolmuş ve su berraklaşmış. Ancak Malatya'da artçılar çok sık olduğu için bulanıklaşmanın geçmesi zaman alacak. Doğal afetlerden sonra en güvenilir kaynaklardan birisinin yer altı suyu olduğunu gözlemledik. Eğer içme suyu temininde sıkıntı yaşanıyorsa, konteyner veya çadır kentlerde su sıkıntısı yaşanıyorsa, bölgelere yer altı kuyusu açarak, arıtma sistemlerine bağlayarak bu sorun giderilebiliriz. 47 noktada örnekleme yapılıp, analizleri yapılıyor" dedi. 'ÖNÜMÜZDEKİ SEZON CİDDİ KURAKLIK SORUNLARI YAŞAYABİLİR' Bölgenin aynı anda hem depremden hem de kuraklıktan etkilendiğini belirten Prof. Dr. Okan Fıstıkoğlu ise "İklim değişikliğinin olumsuz etkilerini deprem bölgesinde de hissediyoruz. Son yıllarda özellikle kış yağışlarında azalma, bahar yağışlarına doğru bir kayma var. Bu açıdan deprem bölgesine de baktığımızda çok hazırlıksız yakalandığımızı söyleyebiliriz. Çünkü hem deprem hem kuraklık aynı anda bölgeyi etkiledi. Eğer mevsim normalleri ve üzerinde yağış olursa bu bizim için iyi bir durum. Normallerin altında düşerse su kaynakları açısından yer altı suları ve barajların depolaması açısından ortaya kritik durumlar çıkabilir. Bu yüzden çok şiddetli kuraklığın geçtiği bu bölgeler hem bu yaz hem önümüzdeki sezon ciddi kuraklık sorunları yaşayabilir" açıklamalarında bulundu. 'DETAYLI ANALİZLERİMİZ SÜRÜYOR' Prof. Dr. Görkem Akıncı da "Şebeke suyunu kaynaktan şebekeye kadar takip ettik. Kalitesini ve kullanılabilirliğini inceledik. Araştırmalarımızda 55 su örneği alındı. Bu örneklerin bir kısmı içme suyu arıtma tesislerinden bir kısmı şebekeden bir kısmı da kaynak ve kuyulardan alındı. Gördüğümüz kadarıyla içme suyu arıtma tesisleri çıkışları oldukça yüksek kalitede. Bunları takiben en güvenebilecek kaynakların yer altı suları ve yüzeylenmiş kaynak suları olduğunu gördük. Detaylı analizlerimiz sürüyor. Yerel otoritelerin önermediği suların tüketilmemesini tavsiye ediyoruz" diye konuştu. (DHA)