Hukukçular internet TV’lerine RTÜK denetimini değerlendirdi

Radyo ve Televizyon Kurumu (RTÜK), İnternet üzerinden yayın yapan Netflix, BluTV ve Puhutv gibi internet televizyonlarına denetim getirmişti. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre; internet üzerinden yayın yapan televizyonların yurt içi-yurt dışı kaynaklı olanları RTÜK denetimine dâhil olup, bu kurumların yurtdışı kaynaklı olanları Türkiye’de şirket kurmak zorunda kalacak. Karar hukukçuları da ikiye böldü. Bazı hukukçular kararı uzun zamandır denetim boşluğunu giderdiğini savunurken bazıları ise internetten yayın yapan muhalif kanallar için ilerde bir sansür yasasına dönüşebileceğini iddia etti. İstanbul Barosu Başkanı Mehmet Durakoğlu, kararı ifade özgürlüğüne getirilen yeni kısıtlama olarak yorumladı. Ünlü Avukat Celal Ülgen de kararın “İnternet yayıncılığına takılmış bir kelepçe niteliği taşıdığını” söyledi.

“Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik”le yapılan düzenlemeler bugün itibariyle Resmi Gazete’de yayınlanarak yasalaştı. Yönetmeliğe göre yayınlarını internet üzerinde sunmak isteyen medya hizmet sağlayıcılarının RTÜK’ten yayın lisansı alması gerekiyor. “MUHALEFET YAPACAKSA CEZAEVİ BİLGİSİ OLSUN İSTENİYOR” Sözcü'de yer alan habere göre karara ilişkin bir değerlendirme yapan İstanbul Barosu Başkanı Mehmet Durakoğlu, bu durumu ifade özgürlüğüne getirilen yeni kısıtlama olarak yorumladı. Durakoğlu, şunları söyledi: “Türkiye'de ifade özgürlüğünün giderek daralmakta olduğu ve özellikle de Sözcü ve Cumhuriyet davaları ile bütün medya dünyasına verilen gözdağının giderek gözaltılara dönüştüğü yaşanan bir gerçekliktir. Medyanın ‘oluşturulan' ekonomik güçle el değiştirmesi ve giderek sadece muhalif kesimin değil, ana akımın da yok edilmesi karşısında, kendisini ifade etmek isteyen kesimler için elde kalan tek mecra konumundaki internet ortamının da denetim adı altında sansüre tabi tutulması, hak temelli bakış açılarının kabul edebileceği bir sonuç değildir.” Durakoğlu, “Muhalefet yapacaksa cezaevi bilgisine de sahip olmalarını isteyen, ancak bu şekilde yayıncı hüviyeti kazanabileceği bir paketle karşı karşıyayız” ifadelerini kullandı. Avukat Celal Ülgen, “Kapsamı ve içerdiği konuların daha çok tartışma yaratacağı görünen bu yönetmelik aslında internet yayıncılığına takılmış bir kelepçe niteliği taşımaktadır” diyerek kararı şöyle değerlendirdi: “İnternet ortamındaki özgür yayıncılık frekansa bağlı yayıncılık gibi görülmekte ve RTÜK'ün denetimine geçmektedir. Bu düzenlemenin kanunla değil bir yönetmelik ile olması ayrıca TBMM'nin bir kez daha baypas edilmesine neden olmuştur.” ‘SANSÜR YASASINA DÖNÜŞECEK' RTÜK'ün denetiminin ilerde iktidar partisini desteklemeyen, muhalif kanallar için sansür yasasına dönüşeceğini belirten, Doç. Dr. Murat Volkan Dülger, “Dünyanın her yerinde bu denetim uygulanıyor. Ancak Türkiye pratiğine baktığımızda tüm dünyada getirilen düzenlemenin yayın politikalarını belirlemek, sansür için, muhalefetin sesini kısmak için kullandığı görülüyor” dedi. SANSÜR YASASI “Alınan kararın sansür yasasına dönüşeceğini düşünüyorum” diyen Dülger, şunları kaydetti: “SÖZCÜ gibi internet üzerinden yayın yapan, muhalif olan, iktidar partisini desteklemeyen kanalların hepsini etkileyecektir. İnsanları hukuka aykırı yöntemler bulmaya sevk edecektir ama düşünceyi yok etmek mümkün değil” ‘DENETİM BOŞLUĞU VARDI”   İnternet üzerinden yayın yapan kanallarla ilgili bir denetim boşluğu olduğunu söyleyen Hukukçu Dr. Rezan Epözdemir, “RTÜK denetim ve kontrol mekanizmasını işletmesi, yurt dışında yayın yapan televizyon kanallarının Türkiye'de merkezlerinin bulunması ve RTÜK'ten lisans alma zorunluluğunu olumlu buluyorum. Gerekçesi ise, televizyonlardan farklı olarak internet yayıncılığında bir denetim ve kontrol mekanizmasının olmaması nedeniyle yayınların sınırsız olması ve yer yer suç teşkil edilen görüntün ve ifade yayınlaması olmasıydı. Esas değerlendirilmesi gereken husus RTÜK'ün bunu yaparken dengeyi kurması, ölçülü olması gerçekten hukuk ve adaletin tecellisi için yaptırım sürecini işletmesi temel mesele bu” ifadelerini kullandı. “MUHALİF GÖRÜŞLER SUSTURULMAYA SİNDİRİLMEYE ÇALIŞILMAMALIDIR” Yönetmeliğin uygulanma biçiminin düzenlemenin iyi niyetle yapılıp yapılmadığının göstergesi olacağını anlatan Avukat Feyza Altun ise, “Televizyon kanallarının ve gazetelerin son yıllarda karşılaşmış olduğu baskı, sindirme politikaları karşısında internete yönelmiş olması, internetin doğası gereği kolay erişilebilir olması ve sansür mekanizmasının daha az olması hasebiyle tercih edilir olması bu düzenleme ile tekrar sansür tehdidi ile karşı karşıya kalmıştır. Bu yönetmeliğin gelecekte nasıl uygulanacağı, düzenlemenin iyi niyetle yapılıp yapılmadığı konusunda gösterge olacaktır. Anayasa Mahkemesinin basın ve ifade özgürlüğü kararları baz alınarak SÖZCÜ ve benzeri muhalif görüşler susturulmaya sindirilmeye çalışılmamalıdır. Yönetmeliğin ifade özgürlüğünü engelleme yönünde kullanılmaması gerekmektedir” diye konuştu.   Serenay ÖZEL / İçerik Editörü serenay@sakinca.com @OzelSerenay